De vijf niveaus van communicatie

Peter van Genderen – FamilyLife

Een goed gesprek helpt om elkaar beter te leren te kennen en verbonden te blijven. Zo’n gesprek komt meestal niet vanzelf, maar vraagt tijd, aandacht en vertrouwen. Daarnaast moed om dingen bespreekbaar te maken, ook al ben je misschien wel bang voor wat het oproept of wil je de ander uit liefde beschermen. Wanneer gevoelige punten blijven liggen, weet je partner niet wat je bezig houdt en groei je uit elkaar.

Goede communicatie vraagt gesprekken op vijf verschillende niveaus. Alle vijf zijn ze belangrijk en hebben hun eigen waarde. Wanneer gesprekken op de eerste niveaus blijven steken, zal de relatie oppervlakkig blijven en zul je niet de verbondenheid ervaren waar je ten diepste naar verlangt. Wat zijn nu die vijf verschillende niveaus?

Clichés

Dit is het koetjes/kalfjes niveau. Over het weer, de politiek, files. Oppervlakkig en een niveau wat je met veel mensen kunt hebben. Prima om het ijs te breken.

Feiten

Op dit niveau deel je wat je meemaakt en waar je mee bezig bent. Gewoon de dagelijkse dingen en plannen delen; je bent ook maatjes van elkaar. Daarin past het bijv. niet wanneer je van vrienden moet horen dat je partner loonsverhoging heeft gehad.

Meningen

Bij het geven van je mening, laat je zien wat je van iets vindt. Bijvoorbeeld hoe laat je kind thuis moet zijn of hoe je het huis in wilt richten. Dat helpt om te weten hoe de ander erin staat en samen tot een gezamenlijk standpunt of mening te komen. Meningen kunnen echter verwijdering geven wanneer dit bij de ander overkomt als een oordeel of wanneer je focus is om gelijk te krijgen.

Gevoelens

Op het niveau van gevoelens deel je wat er diep van binnen in je leeft; je angst, boosheid, blijdschap en verdriet. Hiervoor is het o.a. nodig om je eigen gevoelens te kunnen herkennen en op een goede manier zonder verwijt of oordeel naar de ander te verwoorden. Dat vraagt een veilige setting, waarin je elkaar accepteert; je deelt iets heel kwetsbaars en persoonlijks waarmee je elkaar ook gemakkelijk pijn kunt doen. Wanneer dit lukt biedt dat zoveel ruimte om elkaar beter te leren kennen en te groeien in een diepere verbondenheid. De keerzijde hiervan is ook dat onuitgesproken gevoelens kunnen werken als een soort virus die verbondenheid verteert.

Intimiteit en behoeften

Dit is het meest diepe niveau, waarin je je hart voor elkaar opent en deelt wat er van binnen leeft. Wat je bezig houdt; je behoefte, angsten, dromen en verlangens. Dit is het niveau waarin je ervaart dat de ander je accepteert zoals je bent en onbevooroordeeld en met aandacht luistert, zodat je ook durft te delen wat er van binnen zit. Bijv. je verlangen dat de ander van je houdt, er voor je is en achter je staat. Dit niveau biedt de ruimte om geestelijk, emotioneel en lichamelijk te groeien in verbondenheid.

Het inzicht in deze vijf niveaus van communicatie heeft ons veel gebracht in onze relatie. Toch merken we dat we naar elkaar tekort schieten om volledig tegemoet te komen aan wat de ander nodig heeft. Wat ons geholpen heeft, is wat we lazen in een boek van Larry Crabb dat de ander nooit voor 100 % onze behoeften kan vervullen. Het leidt tot verdriet en teleurstelling wanneer je dat wel verwacht. De weg die daarin gewezen werd, was om steeds weer naar God terug te gaan: uiteindelijk is Hij de enige die 100 % vervulling kan geven. Dat haalde voor ons de spanning eraf en gaf een veilige setting om te kunnen groeien.

Vragen om samen over door te spreken:

⓵ Op welke niveaus bevindt jullie communicatie zich meestal en ben je daar tevreden mee? Waarom wel of niet?

⓶ Wat zou jullie kunnen helpen om hierin te groeien en maak dat praktisch voor jullie situatie.

⓷ Welk onderwerp zou je graag nog eens willen bespreken met je partner? Misschien is daar nu wel het moment voor of plan anders een geschikt moment.

FamilyLife Agape
www.familylife.nl