Ook een ‘fly-in / fly-out’- relatie?

Hoe lang duurt het openen van een treindeur? Drie, vier seconden? Gek, ik heb het nooit geteld. Het heeft iets magisch. De ander is fysiek al op bestemming, toch weet je niet achter welke deur je lief verschijnt. De paar seconden geven ruimte voor wat muze momenten.  Hoe vaak heb ik op deze plek staan uitzwaaien en ophalen? Gevoel van verlatenheid, gevoel van herziene vreugde. Het is een ritueel geworden.

De treindeur gaat open. De stroom reizigers komt op gang. Daar is hij weer, altijd eerst de blauwe koffer, dan komt hij. Verrassend weerzien. We kussen elkaar, raar onwennig. We moeten altijd even wennen. We zijn dezelfde en ook weer niet. We zaten in andere werelden. En, ik weet: binnen een dag voelt samen weer gewoon’. Na ruim 3 weken Indonesië terug in eigen land. Om volgende week opnieuw uit te vliegen. Thuis te komen en weer te vertrekken. Het ritueel gaat zich herhalen.

Op dit moment heb ik een ‘fly in / fly out’-relatie. En, velen met mij.
Want, wie werkt bij leger, marine, in de scheepsvaart, voor een internationale organisatie, moet vaak op pad, de grens over. Vroeger was reizen een hele onderneming, meer uitzondering dan regel. Tegenwoordig is het meer een ‘hype’. Het hoort gewoon als onderdeel bij je werk. Hoe houd je je relatie op afstand fris en fruitig? Want, eerlijk is eerlijk: dat gaat niet altijd makkelijk en vanzelf. Het is ook niet altijd leuk: zo heb ik al heel wat feestdagen alleen met de kinderen doorgebracht.

Onze ‘fly in / fly out’-relatie kent fases, zo heb ik ontdekt. Die de nodige valkuilen oproept en waar we de nodige lessen hebben geleerd. Daartegenover hebben we een aantal rituelen en gewoonten ontwikkeld die ons helpen. En, aangezien het toch de tijd is van de reistips, zet ik ze op een rijtje om eens langs te lopen. Wie weet zit er ook voor jullie relatie een bruikbare gewoonte tussen.

Fase 1: ik ben zielig, ik sta er alleen voor.

De dag voor vertrek verloopt altijd chaotisch. We hebben geleerd het afscheid op de dag zelf kort en krachtig te houden. En, de avond ervoor al echt afscheid te nemen. Als gezin met elkaar. Dat werkt!

Gedurende de eerste week, gebeurt er altijd iets: een auto die kapot gaat, pubers die te laat thuis komen, stroom die door kortsluiting twee dagen uitvalt. Op zo’n moment kan ik mijzelf heel zielig gaan vinden en de neiging krijgen alle sores op de app over manlief uit te storten of direct bij terugkomst mijn klaagzang aan te heffen. Als ik een ding geleerd heb, is het wel dit: in plaats van klagen, zeggen dat ik hem mis. Dat ik nu pas zie en ervaar hoeveel hij altijd doet! Zonder dat ik er erg in heb! Mijn bewondering is sterk gestegen voor ouders die door scheiding of wegvallen van een partner alleen de opvoeding moeten doen. Het geeft een gevoel van extra verbondenheid, ik sta er niet alleen voor.

Fase 2: ik red het wel. Ik kan het prima zelf

Inmiddels heb ik een klusjesman op afroep en regel ik standaardklussen voor vertrek. Dat helpt! We houden elkaar op de hoogte van de activiteiten, de dagelijkse beslommeringen. Relatievragen, toekomstwensen, verlangens – we sparen ze allemaal op voor thuiskomst. Het werkt niet om ze op afstand te bespreken. Je hebt nabijheid nodig, fysiek contact. Elkaar in de ogen kunnen kijken. Via Whatsapp, skype of FaceTime het lijkt tastbaar dichtbij, en toch… het is niet ‘live’. Zelf dagelijkse beslissingen nemen, is zoveel makkelijker dan proberen met elkaar te overleggen. Dat deden we in het begin, dat werkte niet, daarna wachten tot papa terug is. Dat doen we ook niet meer. Op afstand kun je de situatie niet goed inschatten, zit je met tijdszones en dus op moment van vertrek ben ik kapitein op het schip. Dat werkt wel!

Onze belangrijkste les: wat doe je in crisissituaties? We communiceren eerlijk onze gevoelens. We sparen de ander niet. Maken het niet mooier dan het is. Je moet op elkaar kunnen vertrouwen. Juist als de ander in het buitenland in het ziekenhuis ligt.

Fase 3: help daar gaat mijn vrijheid

Een groot voordeel van alleen zijn: meer tijd voor jezelf en die plan ik bewust! Zo spreek ik af met vriendinnen, neem tijd voor eigen projecten, verzin nieuwe dingen.

Na een maand kapitein op eigen schip, komt hij thuis. Weg vrijheid. Weg opgebouwd eigen ritme. Onze kinderen wisten dat goed uit te spelen. Op de eerste thuisdag met jet-lag zegt papa toch overal ‘ja’ op. Hoezo? Ik was toch ‘in charge’?! Twee kapiteins op een schip, dat werkt niet! Daar hebben we dus afspraken over gemaakt. Regel 1: op de eerste dag neemt papa geen beslissingen. Papa is er ‘nog niet’. Regel 2: alle beslissingen gemaakt door mama blijven van kracht!

Fase 4: het wiel opnieuw samen uitvinden

Bij een periode van meer dan 2 weken weg, kennen we een vast ritueel. We acclimatiseren met z’n tweeën. We plannen voor vertrek een avond samen. Zo hebben we iets leuks om samen naar uit te zien. Het vooruitzicht dat we niet meteen worden opgeslokt door alles en nog wat, maar tijd samen hebben om elkaars verhalen te horen en ervaringen te delen.

Zo kan, een tijdje ‘los van je partner’ zorgen voor extra verbondenheid. Ergens houdt het je relatie fris. Een soort vasten, zeg maar. Na een periode elkaar niet zien, waardeer je elkaar meer!

Door Jolanda Nooteboom
Maat en partner Xpand